250721564 4655753861112629 7886796815187652426 n
 
#TimorLeste #UNTL #FECT #DEGP #COVID19 #COVID19TL 9 Novembru 2021 - Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Fakuldade Enjeñaria Siénsia no Teknolojia (FECT), liuhusi Departamentu Enjeñaria Jeolojia i Petróliu (DEGP), dezloka estudante na’in ualunulu resin sia (89) bá Munisipiu Ainaro, Postu-Administrativu Hatubuiliku hodi hala’o peskiza kona-ba rekursu jeolójiku sira, durante semana ida (9-16 novembru).
248543779 4655754441112571 3279191012578506616 n
DEGP nia Profesór Asistente, Osvaldo da Cruz Sarmento, iha Kampus Sentrál UNTL nian, Díli (9/11) hateten, liuhusi estudu refere hanesan prátika ba estudante sira kona-ba téknika foti dadus Jeolojia nian iha terrenu.
“Objetivu husi peskiza ida ne’e atu estudante sira bele identifika rekursu jeolójiku sira, hafoin ita analiza iha laboratóriu atu bele halo mapa ida di’ak nomós ita bele hatene kondisaun fatuk no minerais sira, rekursu bee, no obra enjeñaria nia risku sira, ita tenki hatudu ba estudante sira”, tenik profesór Osvaldo.
252073980 4655755071112508 508414525447690352 n
 
Profesór ne’e mós hatutan tan katak, peskiza ida ne’e sei hala’o kada tinan tinan iha semestre tanba sira iha prátika ba laboratóriu hodi analiza nia prosedimentu sira, no prátika iha kampu hodi hatene halo mapamentu ba rekursus jeolójiku sira iha lokál destinadu sira.
Iha fatin hanesan, peskizadór Noenio Falcatario Lay Pinto hateten, atividade ne’ebé hala’o ajuda estudante sira aprende iha prátika no maneira rekolla dadus no analiza.
249346600 4655754251112590 6416552933332250182 n
 
“Liuhusi estudu ne’e ami sei hatene maneira no téknika ida ne’ebé profesór sira adisiona mai ami atu prepara ami, atu hakerek ami-nia teze iha semestre ikus nian, no oinsa ami atu foti dadus no halo mapamentu ba área ne’ebé ami-nia peskiza atu kria mapa ida ba rekursu naturais sira, liu-liu iha área Jeolojia nian”, dehan Noenio.
Hafoin rekolla dadus iha terrenu, estudante sira sei halo rekapitulasaun hetan orientasaun husi dosente, analiza, rezultadu ikus sei publika hanesan artigu sientífiku iha Jornál Fakuldade nomós entrega enkamiña ba Centro Nacional de Investigação Científica (CNIC) hodi publika.
 
Média UNTL 📝: Laurindo da Cruz Gomes
Foto 📷: Laurindo da Cruz Gomes

Comment

252713086 4655735611114454 150718763861123708 n
 
#TimorLeste #UNTL #MESSK #COVID19 #COVID19TL 9 Novembru 2021 - Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL), nia Magnífiku Reitór, Profesór dr. João Soares Martins, MPH, PhD, ho Ministru Ensinu Superiór, Siénsia Kultura (MESSK), S.E Longuinhos dos Santos, halo abertura ba Diseminasaun Informasaun Asesu ba Ensinu Superiór Públiku UNTL no Institutu Politékniku Betano (IPB) tinan Akadémiku 2022.
 
252713199 4655736687781013 6866424346482692240 n
 
Relasiona ho abertura ne’ebé hala’o iha Salaun Fundasaun Sagradu Korasaun de Jesus, Maliana (08/11) ne’e, Magnífiku Reitór UNTL nian hateten, diseminasaun refere ba Autoridade Lokál, Diretór Eskola sira atu bele fahe informasaun ba estudante ne’ebé atu termina ensinu sekundáriu 2021.
“Ita disemina informasaun asesu ba ensinu superiór públiku ne’e, normalmente informa kona-ba prosesu asesu ba UNTL no IPB, liuliu ba autoridade lokál, diretór eskola sira atu bele fahe tutan informasaun ne’e ba estudante ne’ebé atu termina ensinu sekundáriu iha 2021 ne’e, hodi asesu ba ensinu-superiór iha 2022”, tenik Reitór.
 
254975138 4655735371114478 7663587828646806500 n
I
ha fatin hanesan, Ministru Ensinu Superiór Siénsia Kultura (MESSK) mós hateten katak, serimónia refere representa inísiu ofisial ba diseminasaun informasaun iha Eskola Ensinu Sekundária Jeral no Eskola Tekníku Vokasionál ba estudante finalista liuliu sira ne’ebé hakarak asesu ba ensinu superiór.
 
254758484 4655735971114418 5957033189692681618 n
 
“Ha’u agradese ba membru Komisaum Asesu Ensinu Superiór (KAES) nian ne’ebé servisu hamutuk inklui responsavel husi UNTL no IPB, nomós tinan-tinan (MESSK) sempre promove igualdade no oportunidade ekuitativa liuhusi prosesu asesu no ingresu ba ensinu superiór públiku tinan 2022 nian”, hatutan Ministru.
 
254293262 4655735837781098 775221719116497211 n
 
Partisipa iha diseminsaun ne’e, Diretór-Jerál ba Asuntu Akadémiku (UNTL) Sr. Armindo Leto Fátima, Diretora-Jerál Ensinu Superiór, Dra. Maria Filomena Lay Guterres, Diretor IPB nian, Profesór Pedro de Deus, Administrador Postu neen Munisípiu Bobonaro nian, Veteranus sira, Diretor Eskola Ensinu Sekundáriu Jerál, Diretór Ensinu Tekníku Vokasionál sira, Xefe Suku no konvidadu sira.
 
Média UNTL 📝: Denilson A. Barros
Foto 📷: Mateus Gonçalves

Comment

253593832 4644742125547136 7759835623180822591 n
 
#TimorLeste #UNTL #FD #COVID19 #COVID19TL 06 Novembru 2021 - Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Dekanu Fakuldade Direitu (FD) nian, Profesór Isidoro Viana da Costa, L.D, re-eleitu liuhusi kandidatu úniku ba dekanu fakuldade nian, hodi lidera tan iha períodu daruak 2021-2025.

250796318 4644743515546997 589111043533098942 n
 
251397752 4644742992213716 7755534498771294688 n
 
“Ha’u hakarak agradese ba imi hotu tanba bele fó nafatin konfiansa mai ha’u hodi kontinua servisu ba instituisaun ne’e, no ho konfiansa ne’e ha’u sente forsa atu kontinua servisu hamutuk hodi haforte no haburas atividade ensinu, peskiza no servisu komunidade”, tenik Profesór Isidoro, iha sala Video Konferénsia UNTL nian, Díli (05/11).
 
252404307 4644743718880310 78724219838165268 n
 
Profesór Isidoro hatutan tan katak, planu prioridade ba mandatu tuir mai mak formasaun ba dosente sira, aumenta dosente sira-nia nível formasaun atu bele forma alunu sira, bele formadu ho teoria, prátika, no filozofia direitu nian no área seluk tan.
“Ita sei eleva tan ba prefesór sira-nia Língua Portugéza no Lógika Matemátika, tanba presiza aumenta sira-nia nível formasaun ba grau doutoramentu, atu bele forma alunu, formadu ho teoria, prátika, no filozofia direitu nian”, hatutan Dekanu eleitu.
Iha fatin hanesan, Prezidente Komisaun Organizadora ba Eleisaun nian, Profesór Tome Xavier Jerónimo, S.H, MD hateten, eleisaun refere hala’o kada tinan haat dala ida, atu bele hetan dekanu foun.
 
252389328 4644742662213749 4957105174965496308 n
 
“Iha loron 21 Outobru liubá, komisaun publika sai lista kandidatu maibé ami-nia fakuldade iha de’it kandidatu úniku ba konkursu kargu ba dekanu FD períodu 2021-2025 ne’ebe hala’o ohin. Dosente hotu hili dala ida tan Profesór Isidoro ba períodu tuir mai”, tenik Profesór Tomé.
Antes eleisaun kandidatu úniku, Profesór Isidoro Viana da Costa, L.D nian, hato’o mós nia kampaña ba programa ne’ebé sei implementa iha períodu 2021-2025.
 
253114173 4644741852213830 2991331768664912109 n
 
Iha eleisaun ne’e partisipa husi dosente na’in sanulu resin lima (15), enkuantu iha rezultadu ne’ebé anúnsia husi komisaun indika katak dosente na’in 14 fó votu afavór ba Profesór Isidoro no iha partisipante ida ho votu nulu.
 
Média UNTL 📝: Laurindo da Cruz Gomes
Foto 📷: Laurindo da Cruz Gomes

Comment

253820875 4652846951403320 3776018286539574636 n
 
#TimorLeste #UNTL #FAGRI #COVID19 #COVID19TL 08 Novembru 2021 - Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) nia Fakuldade Agrikultura (FAGRI), liuhusi Departamentu Saúde Animal, dezloka estudante na’in atus ida sanulu resin neen (116) bá Munisípiu Baucau, hodi hala’o estájiu profesionál, hahú 8 Novembru to’o 8 Dezembru 2021.
 
251761944 4652849848069697 8583103966305684326 n
 
253268627 4652848931403122 1621428408787621357 n
 
Departamentu Saúde Animal nia Profesór Alípio de Almeida, hanesan mós orientadór, iha Kampus Sentrál UNTL nian, Díli (8-11) hateten, liuhusi estájiu refere implementa kada tinan atu eleva liután estudante sira-nia koñesimentu prátiku iha área Saúde Animal nian, no sira sei aprende hamutuk ho komunidade.
“Ohin estudante semestre V ne’ebé ho nivél diploma III ba hala’o estájiu Klínika Profesionál iha Munisípiu Baucau, durante fulan 1 ho objetivu atu kapasita estudante sira-nia koñesimentu iha área Saúde Animal nian”, hateten Profesór Alípio.
 
251614888 4652849171403098 2162909476213837070 n
 
Eis Diretór DSA ne’e mós hatutan, programa ne’ebé atu implementa mak, (1) Prevensaun moras ba animal sira liuhusi (fahe informasaun no Asaun Vasinasaun), (2) Kontrola moras liuhusi (halo tratamentu ba animal ne’ebé moras).
“Atividade ne’e rutina kada tinan, atu ajuda Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) kona-ba prenvensaun no kontrola animal nia moras liuhusi fahe informasaun, asaun vasinasaun no halo tratamentu, aimoruk no fasilidade sira ne’e hetan husi MAP, tanba ne’e antes estudante sira ba estájiu ami sempre kontaktu ho Ministériu”, tenik.
 
251530010 4652849511403064 3096148088931141706 n
 
248423301 4652847484736600 3945381038023713706 n
 
Iha fatin hanesan, estajiáriu Julito Magno hateten, estájiu ne’e hanesan programa akadémika UNTL nian, no sira sei lori ba prátika iha kampu relasiona ho siénsia ne’ebé sira aprende tiha ona.
“Ami-nia estájiu ida ne’e, atu halo tratamentu ba animal ne’ebé komunidade sira haki’ak, tanba ami aprende ona iha aula, ami tenke prátika iha kampu bazeia ba programa akadémika UNTL nian ne’ebé iha” tenik Julito.
 
255383632 4652848344736514 9089662934646018767 n
 
Estajiáriu ne’e dezeja katak, sei aprende di’ak liután hamutuk hodi kontribui ba salva animal ne’ebé komunidade haki’ak husi moras ne’ebé oioin.
Estajiáriu na’in 116 ne’e, fahe ba Grupu haat hodi prátika iha Munisípiu Baucau, Postu-Administrativu Vemasse, Suku Vemasse Cicua, Vemasse Tasi, Vemasse Caravela, Ostico no akompaña husi dosente orientadór sira.
 
Média UNTL 📝: Leonia de A. da Costa
Foto 📷: Pio Belo Ximenes

Comment

251259661 4641682379186444 1205061970423836631 n
 
#TimorLeste #UNTL #CNIC #COVID19 #COVID19TL 5 Novembru 2021 - Universidade Nacional Timor Lorosa'e (UNTL) nia Centro Nacional de Investigação Científica (CNIC) realiza Konferénsia Akadémika ho tema “O impacto do COVID-19 no Desenvolvimento Socio-Económico de Timor-Leste” durante loron rua (04-05 Novembru 2021) iha Auditóriu Fakuldade Enjeñaria, Siénsia no Teknolojia (FECT), Hera-Díli (04/11).
 
250975644 4641682102519805 5398914008596821120 n
 
252020095 4641683562519659 7714467025402072339 n
 
"Eventu ohin importante tebes ko'alia kona-ba COVID-19, tanba pandemia ne'e mosu iha sidade Wuhan iha Provínsia ida Xina nian, nune’e ohin loron sai inimigu númeru dahuluk ba vida umana iha mundu, oras ne'e nasaun sira iha mundu inklui Timor-Leste, kazu komesa redús maibé husu nafatin atu kumpri regra prevensaun nian”, tenik Reitór.
Reitór mós hatutan tan katak, durante tinan rua mundu ultrapasa iha situasaun COVID-19 nian laran, afeta tebes ba sosiu-ekonómiku iha família, komunidade, relasaun sosiál no seluk tan.
 
253744819 4641683875852961 7854529327111179674 n
 
Iha fatin hanesan, Reprezentante Ekipa Komisaun Organizadora, Profesór Amandio de Araújo, hateten, objetivu husi konferénsia ne’e hodi partilla informasaun kona-ba ezisténsia, impaktu no meiu ba prevensaun husi pandemia COVID-19 nian ba Sívitas Akadémika UNTL tomak.
“Konferénsia ohin atu fahe esperiénsia no koñesimentu ba komunidade akadémika, atu sira bele hatene lala’ok COVID-19 nian tanba ho prezensa pandemia ne’e nia impaktu ba iha sosiu-ekonómiku iha rai laran”, tenik Profesór Amandio.
 
251868658 4641683335853015 452708000124833852 n
 
253705004 4641681889186493 3579553372640319360 n
 
Partisipa iha Semináriu ne’e, Visereitór, Proreitór, Ministru Prezidénsia Konsellu Ministru nian, S.E. Fidelis Manuel Leite Magalhães, Ministru Finansas, S.E. Doutór Rui A. Gomes, Embaixadór Portugal iha Díli, José Pedro Machado Vieira, Dosente, Estudante no Konvidadu sira.
Média UNTL 📝 : Agostinho da Cruz e Silva
Foto 📷 : Agostinho da Cruz e Silva

Comment